سلام ، به یکی دیگر از مقالات آموزشی VoiPing خوش آمدید . حتما تا به حال هنگام بررسی و جست و جو در مورد مراکز تلفنی و یا گیتوی ها نام Codec را شنیده اید و می دانید که هنگامی که در یک سیستم تلفنی ،
مفهوم کدک صوتی چیست ؟
برای درک کدک در ابتدا باید با چگونگی تبدیل صدا یا موج آنالوگ به دیجیتال آشنا شوید .
زمانی که یک فرد شروع به صحبت کردن می کند ، صدای او بین فرکانس ۲۰۰ تا ۹۰۰۰ هرتز قرار دارد . اما برای ارسال یک صدای قابل فهم در بستر تلفن کافیست فرکانس صدای وی را در بازه ی ۳۰۰ تا ۳۴۰۰ هرتز برای طرف مقابل ارسال کنیم .
طبق نظریه Nyquist که در آن فرکانس بین ۳۰۰ تا ۴۰۰۰ هرتز را در سمت دیگر قابل بازسازی می کند ، اگر از بیشترین فرکانس صدای ارسالی به اندازه دو بار در ثانیه نمونه برداری کنیم ، می توانیم صدای ارسالی را در سمت دیگر باز سازی نماییم . بنابراین برای ارسال یک موج آنالوگ در بستر دیجیتال کافیست به اندازه ۸۰۰۰ بار در ثانیه ( ۲*۴۰۰۰=۸۰۰۰ ) از فرکانس صدای انسان نمونه برداری کنیم .
هر یک از این نمونه هایی که گرفته می شود یک بایت را اشغال می کند . در شکل ذیل یک ثانیه از محور نمونه گیری از سیگنال آنالوگ را مشاهده می نمایید .
به این مرحله از تبدیل موج آنالوگ یه دیجیتال Quantization گفته می شود . همانطور که می بینید محور عمودی این شکل به دو بخش صفر تا ۱۲۷+ و ۱۲۷- تقسیم شده است و دلیل این موضوع این است که یک بایت ، ۸ بیت دارد که می تواند مقدار ۰ تا ۲۵۵ را نمایش دهد . این بایت برای نمونه گیری به دو بخش مثبت و منفی تقسیم شده است که بین اعداد ۱۲۷+ و ۱۲۷- قرار می گیرد . در صورتی که بیت اول سمت چپ ۱ باشد عدد به صورت مثبت خوانده می شود و در صورتی که بیت اول سمت چپ صفر باشد عدد به صورت منفی خوانده می شود .
پس با توجه به مطالبی که تا این مرحله گفته شد برای تبدیل صدای آنالوگ به دیجیتال از موج آنالوگ آن در هر ثانیه ۸۰۰۰ نمونه می گیریم که هر کدام از این نمونه ها یک بایت را اشغال می کند . بنابراین در مجموع ۸۰۰۰ * ۸ = ۶۴Kbps پهنای باند برای ارسال این صوت در بستر دیجیتال احتیاج داریم .
حال که با نحوه تبدیل صوت آنالوگ به دیجتال آشنا شدید باید بدانید که به این روند تبدیل صوت ،کدک صوتیگفته می شود . این روند تبدیل ، انواع گوناگونی دارد . برخی از کدک های صوتی به خاطر کیفیت بالایی که دارند به پهنای باند زیادی احتیاج دارند و برخی از کدک های صوتی به خاطر استفاده از فشرده سازی پهنای باند کمتری را اشغال می کنند .
بررسی چند کدک صوتی :
همانطور که گفته شد هر کدک بسته به ویژگی هایی خود ، کاربرد و قابلیت های مختلفی دارد و کیفیت های صوتی گوناگونی را در اختیار کاربران قرار می دهد . به عنوان مثال کدک G711 a-law که در بالا توضیح داده شد دارای کیفیت صدای خوبی می باشد . (نوع دیگر کدک G711 کدک G711 micro;-law می باشد که بیشتر در آمریکا و ژاپن کاربرد دارد .)
برای بررسی کیفیت کدک های مختلف واحد اندازه گیری به نام میانگین نمره نظر ، MOS ایجاد شده است که به کیفیت صدای انتقالی توسط انواع کدک صوتی یک نمره اختصاص می دهد . در جدول ذیل می توانید برخی از کدک های متداول را همراه با پهنای باند و نمره آن ها مشاهده نمایید .
همانطور که در جدول فوق می بینید کدک های صوتی گوناگونی برای استفاده در سیستم های تلفنی وجود دارد که هر کدام از آنها ویژگی های خود را دارند . مثلا کدک G.722 که به کدک HD معروف است دارای کیفیت صدای بسیار مطلوبی می باشد ولی از طرفی پهنای باندی معادل ۶۴Kbps دارد که در مکالمات دو طرفه با تعداد مکالمات بالا پهنای باند بسیار زیادی را اشغال می کند . از طرفی کدک هایی که دارای قابلیت فشرده سازی نیز هستند هم در جدول فوق مشاهده می شوند مانند کدک G.729 ، اینکدک صوتیهمانطور که مشاهده می کنید پهنای باند کمی احتیاج دارد ولی از کیفیت صدای خوبی برخوردار نیست .
بنابر این با توجه به مفهومکدک صوتیو مطالبی که در مورد ویژگی های کدک های گوناگون مطرح شد به این نتیجه می رسیم که انتخاب کدک در راه اندازی یک سیستم تلفنی VOIP از اهمیت ویژه ای برخوردار است .
کلام آخر :
با توجه به تمام نکاتی که در این مقاله آموزشی در موردکدک صوتیذکر شد می توان دریافت که در راه اندازی مراکز تلفنی ویپ بهتر است برای ارتباطات تلفن های داخلی از کدک های صوتی با کیفیت مانند : G.711 و برای ارتباطات شعبات شرکت و یا ارتباطاتی که از کانکشن هایی با پهنای باند محدود استفاده می کنید از کدک هایی با پهنای باند کمتر مانند : ILBC و یا GSM استفاده نمایید .
برای دریافت مقالات و ویدیو های